دروگرها مشغول درو ، هوای داغ تابستان، مردان با داسی در دست که تیغه آن در افتاب برق میزد و بند نخی آن را به دور دست پیچیده و دسته آن را محکم در دست می فشارد که به آن منکال هم می گفتند در واقع داس دندان دارد ولی منکال مثل چاقو صاف می باشد.

کوزه کدری

بهترین آب سرد کن در زمان خودش کوزه های سفید رنگ سر شکسته ای بود که از جنس خاک و گل درست شده بود. به علت مرغوبیت کالا دهنه کوزه زودتر از بقیه می شکست . کوزه های قرمز رنگ سفت بودند ولی آب را سرد نگه نمی داشت . با کیسه گونی دور کوزه را پیچانده ،کمی نم آب به دور کیسه می زدند تا آب سرد بماند. آب سرد را از حوض بالای راه آهن آزادوار برمی داشتند. یک چاله کنده بودند در زیر درخت و از یک چوب کوچک آب داخل حوض سر پوشیده می آمد و از دهنه حوض آب برداشت می شد .

اگر کوزه ای دو نیم می شد کمی پنبه را می کوبیدند با آهک و شیر و با پشم گوسفند مخلوط می کردند و به عنوان چسب اشکیر کوزه را تعمیر می کردند. به کوزه های تعمیری می گفتند کوزه اشکیری . به کوزه های کوچک برای بچه های چوپان می کفتند تونگ گلی .

خوبی که از حد بگذرد      

                                                                          نادان خیال بد کند

 کردم از عقل سوالی که بگو ایمان چست        

                                                                  عقل در گوش دلم گفت که ایمان ادب است                

  آدمیزاد اگر بی ادب انسان نیست                 

                                                                    فرق ما بین بنی آدم حیوان ادب است

ساعت 2 بعد از نیمه شب ملای کم سابقه تر از همه با چوب و قوطی خالی راه میرفت و با صدای تق تق مردم را بیدار باش می داد (آهای مردم بیدار کن ) و یا یکی از اهالی تا ده در خانه را می کوبید ( همسایه بیدار )کربلایی رمضان شیخ و مرد با ایمان آزادوار تمام عمر خود را به خدمت مردم مومن آزادوار گذاشت شبهای ماه رمضان 5/1 ساعت مانده به اذان صبح پشت بام خانه خود سر موقع با صدای دل نشین شب خوانی می کرد یعنی مناجات با خدا .

به شبی تیره تر از خاکستر                                   دشنه ها برق زند چون اختر

ناگهان طبل ، صدا ، آتش جنگ                               وین دفاعش همه با بیل و کلنگ

حمله و کشمکش و جنگ و گریز                               شیر خوابیده شده غافلگیر

قنات آزادوار

چشمه آب قناتی از ایام قدیم از کوه به طرف آبادی آزادوار سرازیر بود که سر چشمه آن در زیر دامنه کوه ، آشکار بود. در دور و بر چشمه درختانی بود،که آبادی و سرسبزی خوبی داشت . بیشتر آن درخت ها را در قدیم مردم برای یادگاری کاشته بودند که بیشتر آن درخت ها چولی نام داشت . هر چند سال که بارندگی کم می شد آب قنات هم کم می شد ....

حمام خزینه ای قدیم

حمام خزینه ای قدیم در شمال غربی آزادوار در زیر جاده آسفالت ، حالا مدفون شده . حمام در گودالی قرار گرفته بود به خاطر اینکه آب بتواند داخل حمام برود. ورودی حمام از یک راهرو باریک با درب به عرض 5/1 متر با دربی آهنی شروع می شد . وارد رختکن که می شدی دارای چهار سینه یا چهار رخت کن ...

ماه محرم

ملا شعبان آزادواری ، سر دسته هیئت ما بود بقیه هم بودن که هنوز هستند و بعضی ها هم به زیر خاک رفتند . در اوایل جمعیت مردم کم بود، هیئتی کوچک که داخل آن هم چایخانه بود هم مردم شام نذری می خوردند و هم سینه می زدند . یادم می آید که هر کسی . . .

گربخوانم غزلی ،غزل از دشت جوین خواهم گفت

من چون مجنونم و در دشت جوین خواهم خوفت

ای دیده ببین دشت جوین بستر خون است

امشب به میان خاک و خون خواهم خفت

روزگاری است که در دشت جوین خانه ماست

گرچه مجنونم ،صحرای جوین منزل ماست

لیک دیوانه تر از من نبود در این دشت

عشق این دشت کنون بر دل نشست

 نام او را بلبلان همیشه در سر دارن

زیر خاکش را همه چون تاج بر سر دارن

شاید بگوئید که چرا آزادوار

نام دیگری نبود که گفته اند آزادوار